• ससाङ्ग लामा 

पञ्चायतको ‘राष्ट्रवादी’ राजनीतिलाई गणतन्त्रेहरुले पनि अनुसरण गरेको देख्दा नेपालमा भएको परिवर्तनको उपहास भएको छ र अनि ‘राष्ट्रवाद’को कार्डलाई बहुसंख्यक नेपालीले अझैसम्म पञ्चायती आँखाले हेरेको देख्दा जनतामा राजनीतिक चेतना आएको भन्न सकिन्न |

तथाकथित यी राष्ट्रिय प्रतीकलाई फेर्दैमा हाम्रो राष्ट्रियता नासिने कस्तो चुत्था राष्ट्रियता रहेछ त ! सुरुवालको इँजारमै हाम्रो राष्ट्रियता झुण्डेको छ, दौराको तुनामै हाम्रो राष्ट्रियता अड्केको छ र ढाका टोपीले ले नै राष्ट्रियता टिकाएको छ भनेर कसैले भन्छ भने त्योभन्दा हास्यास्पद कुरो अरु के हुन सक्छ ?

भारतले धोती फुकालेर भारतीय ढाँचाको सुट लगाउन थालेको पनि मोरारजी देशाइपछि हो । झन् चीनले त माओ ड्रेस चटक्क छोडेर देङ सियाओ पिङको पालादेखि पुँजीवादी टाइसुट लगाएर संसारलाई चकित बनाइदिए | भारत र चीनको खोइ राष्ट्रियता गुमेको छैन, आर्थिक रुपले ‘हेभिवेट’ पो बनेका छन् |

अहिलेलाई खस भाषा नै हाम्रो राष्ट्रियता अक्षुण्ण राख्ने एकमात्र कडी हो | यसको बिब्ल्याँटो ‘नेपाली राष्ट्रियता सुरुवालको इन्जारमा झुण्डेको छ’, ‘दौराको तुनामा अड्केको छ’, ‘ढाका टोपीले थामेको छ’ जस्ता कुतर्क गरिए जातीय विद्वेष फैलाई सहअस्तित्वको भावनामा ठेस पुर्‍याउने छ |