खन्‍ना सुम्‍निमा सालाप्पा छा (पुमा राई भाषाको कविता)

  • गणेश पुमा राई चिन्तन

2075/10/20, यलेखोम

नोङ्छोरोप्दो फिन्याङ्सो पान्याङ्सो निनाम्माधुङ् कबात्
योङ्वामा युवामायि वाराप्सो वाचाक्सो हेन्खामाकोङ् कबात्
सुम्निमा सालाप्पाबो कचछाए तल्ल खन्नाना
उन्दाउन्दाकु लुङ्वाचोकेचिआ नितलुक नितधुप्पुङ्पाआ
कामिन्मा सेत्माकि कुयुयुवा मुमेन्चेन् पलिनिन्
योङ्वामायिकङ् कनिमारोङ्ओङ् डासाखान् कलात्इत्,
चोङ्लोङ्‌माचिदोकङ् कचलावा कलिप्इत्
बौदाप्पाबो कछाकछोदुम् एतल्ल खन्नाना
खकुचिबो कचलाम्‌सोहोन् तङ्‌मादोत्
नाम्छरवादि पान्मादोत्, योङ्वामाकोङ्‌यि लेङ्‌मेन्चेन्दोत्
चानिकु दुम्‌मुसो युन्पा नितधान्कु सिन्मादोत्
रक्ढाक्‌रक्ढाक्‌कु दुम्दोकु कानितोङ्‌याचि सिन्माचिमदोत्, कातोङ्या पोन्मादोत्
साम्खाखलि दिप्पापाथाप्सङ् मुयाङ्सो दोङ्दापादोङ्वाङा साकेन्वा थोक्याङ्सो
सावापोन्सो, सायाचोङ्सो, रङ्‌रिकोप्सो थोङ्‌मा लोन्मादोत्
लाकसिन् दुम्‌कसिन् कलेन्‌कतुप लिमादोत् खन्ना
युन्पा धान्मालाइ कालोङ् निखन्याङ्
काला, काथाप्सङ्दो वास्सङ् वान्मा मलाम्याङ् कातोङ्या छेकि,
तानसाप्तानदोकु झाराचिओङ् तोङा
कोइना, बुसा तवान्दिकु कालोङ्‌चि देम्खाछे मेन्लिप्दोचि
तोङ्या कोपा, खारङ् छेका
कसिन्‌चिओङ् चिन्दाचेना, कमेन्लेन्‌चिलाइ चिन्दिचि, सोम्तुक्दिचि
कलेन्चि लादिप्मादि मताआचिलापाआ खन्नाछे तल्ला पान्मा तसिओन्दे
चासुमखाबा कोप्मादोत्, होङ्‌कोप्माकाचि मुमादोत्,
Image result for पुमा मातृभाषाझारा कोप्याङ्सो, कचतुक्माखेन तुप्याङ्सो
सेत्लाम् खन्ना होङ्लाया होङ्तोङ्‌मि लिमादोत्,
तोन्‌पअङ्‌मत्तै, नितमुस्सापोस्साङापाआ हाक्नुङ्वा पुत्नुङ्वा लिसो
पखापाचिकु पतुकाचिकु कामाओङ् कापाओङ्
झक्वाक् झक्वाक् रियाङ्सो, सोइसोइलानि करिसेयाङ्सो लाकपमेत्चि
खन्ना कामिन्मायाकु रक्वाचि हाक्नुङ्वादो लेक्पुङ्सो
रङ्‌रिसाका कोप्सो, सावा पोन्सो थोङ्‌माथोङ्‌मा लोन्दा
खन्नाना सुम्निमा सालाप्पाछा ए तल्ल।
·          

कविताको नेपाली सार अनुवाद

तिमी सुम्निमा सालाप्पा (पारुहोङ्)को सन्तान

हिउँमाथि उफ्रिदै उड्दै आकाश घुम्ने
महासागरभित्र पौडदै पाताल डुल्ने
सुम्निमा सालाप्पाको सन्तान पो तिमी त
सानासाना ढुङ्गा तीरले घोच्दा
मन मारेर निराश बन्ने होइन
सागरभित्रबाट माछामासु भात निकालिदिने
चोङ्लोङ्‌माहरुबाट सातो खोसी फिर्तादिने
बौदाप्पाको छोरानाति पो तिमी त
उनीहरुको बाटो पहिल्याउनु पर्छ
आकाशमा उड्नुपर्छ सागरमा पौडिनुपर्छ
मीठा कुराले अप्ठ्यारोमा पारेको बुझ्नुपर्छ
तीता कुराले झक्झक्याएको बुझ्नुपर्छ, ज्ञान बढाउनुपर्छ
साम्खाखली पितृकार्यगर्दै अर्धबार्षिकी साकेन्वा पुज्दै
शक्ति बढाउदै शीर उभ्याउँदै असल कार्यगर्दै अगाडि बढ्नुपर्छ
भाषाजान्ने, कुरा बुझ्ने, जान्नेबुझ्ने हुनुपर्छ तिमी
तल गिराउन खुट्टा तानिरहेका छन्
तिम्रो भाषा संस्कृतिविरुद्ध तीर हान्दैछन्, कुरा बुझ
गाउँछिमेकी सबैसँग मिल्नु
तर, अगाडि बढाएको तिम्रो कदम नफर्काउ
ज्ञान शिक्षा बढाउ
जान्नेसँग सिक, नजान्नेलाई सिकाउ, माया गर
शिक्षितहरु चन्द्रमामा पुगिसकेकोबेला तिमीलाई पनि उड्न मनलाग्छ होला नि
अन्नधन्न फलाउनुपर्छ, देशको भलो गर्नुपर्छ
सबै दुखीको दु:ख बुझ्दै
भोलि तिमी राष्ट्र निर्माता बन्नुपर्छ
त्यसपछि मात्रै, तिमीलाई जन्मदिदा बढाउँदा पसिना र आसुले
भिजेका, दुखेका बाबाआमा
मीठो मुस्कार छर्दै सोइसोइला गाउँदै नाच्नेछन्
तिम्रो मनको मैलो पसिनाले बगाउँदै
मनवचन शुद्ध पार्दै, शक्ति विस्तार गर्दै अगाडि बढ्नुपर्छ
तिमी त सुम्निमा सालाप्पाको सन्तान पो त।
·           
 (अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस  २०१९ फेब्रुअरी २१)

प्रकाशित मिति: Sunday, February 24, 2019

आफ्नो प्रतिक्रिया अभिव्यक्त गर्नुहोस्

0 comments

तपाईंको प्रतिक्रिया लेख्नुहोस्।